Τα PFAS (υπερ- και πολυφθοροαλκυλικές ουσίες) και το TFA (τριφθοροξικό οξύ) είναι συνθετικές ενώσεις γνωστές ως «χημικές ουσίες για πάντα» λόγω της αντοχής τους στην αποικοδόμηση. Αυτές οι ουσίες, που συχνά προέρχονται από φυτοφάρμακα, ψυκτικά μέσα και ευρύτερα στη βιομηχανία, ανιχνεύονται ολοένα και περισσότερο στις παροχές νερού, με ορισμένες περιοχές της Ευρώπης, να αναφέρουν εξαιρετικά υψηλά επίπεδα.
Ενώ η αντίστροφη ώσμωση είναι δαπανηρή για μεγάλης κλίμακας κοινοτικά συστήματα, παραμένει μια αποτελεσματική λύση για τη μείωση των συγκεντρώσεων PFAS στις οικιακές παροχές νερού.
Επιμέλεια:
Κανάκης Χριστόφορος - ΙΤ
Ειδικός σε θέματα βιοτεχνολογίας με εξειδίκευση στην τεχνολογία καθαρισμού και επεξεργασίας του νερού
Τι ενημέρωση υπάρχει από τους αρμόδιους φορείς και τα ΜΜΕ;
Βλέπουμε όλο και περισσότερο αναφορές στα μέσα ενημέρωσης σε Ελλάδα και Ευρώπη, σχετικά με την παρουσία PFAS στο νερό. Τα φυτοφάρμακα που περιέχουν PFAS αποτελούν την βασική αιτία τέτοιας μόλυνσης. Δυστυχώς έως και σήμερα σε Ελλάδα και πολλές χώρες της Ε.Ε δεν δημοσιοποιούνται οι τιμές PFAS για το πόσιμο νερό ανά περιοχή, βάσει χημικών αναλύσεων που διεξάγουν αρμόδιοι φορείς για το πόσιμο νερό σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Τι είναι τα PFAS και τα TFA;
Οι υπερ- και πολυφθοροαλκυλικές ουσίες (PFAS) είναι συνθετικές χημικές ενώσεις που αποτελούνται από μόρια άνθρακα, φθορίου και υδρογόνου. Το τριφθοροξικό οξύ (TFA) είναι μια ένωση PFAS βραχείας αλυσίδας που σχηματίζεται ως αποτέλεσμα της διάσπασης φθοριωμένων ουσιών όπως τα φυτοφάρμακα και τα ψυκτικά μέσα. Αυτές οι ουσίες είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές στη χημική, βιολογική και θερμική αποικοδόμηση, γι' αυτό και συχνά αναφέρονται ως «χημικές ουσίες για πάντα».
Πώς να μειώσετε την ποσότητα των PFAS και TFA στο νερό;
Ακολουθούν ορισμένες τεχνολογίες καθαρισμού νερού που εφαρμόζονται:
Φίλτρα ενεργού άνθρακα:
Ο ενεργός άνθρακας χρησιμοποιείται ευρέως για την προσρόφηση PFAS λόγω της πορώδους δομής του.Θα αφαιρέσει ορισμένες μορφές PFAS αλλά όχι όλες.
Φίλτρα ενεργού άνθρακα σε συνδυασμό με UF:
Θα αφαιρέσει σημαντικό φάσμα PFAS
Αντίστροφη ώσμωση (RO):
Οι μεμβράνες αντίστροφης ώσμωσης είναι μια από τις πιο αποτελεσματικές τεχνολογίες για την απομάκρυνση των PFAS, συμπεριλαμβανομένων των TFA.
Ρητίνες ανταλλαγής ιόντων:
Οι ρητίνες ανταλλαγής ιόντων, ιδιαίτερα οι ρητίνες ανταλλαγής ανιόντων, προσροφούν αποτελεσματικά τα PFAS από το νερό.
Τεχνολογίες, ζεόλιθου, αραγωνίτη, κεραμικών κ.α. δεν έχουν αξιόπιστη κατακράτηση των pfas στην ολική αφαίρεσή τους.
Πού και πώς χρησιμοποιούνται οι τεχνολογίες φίλτρων νερού;
Η τεχνολογία αντίστροφης ώσμωσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μείωση της συγκέντρωσης τόσο των PFAS όσο και των TFA έως και 99%. Πρόκειται για μια ακριβή τεχνολογία για τις κοινότητες. Αλλά είναι διαθέσιμη και οικονομικά προσιτή για οικιακές εφαρμογές. Τα οικιακά φίλτρα αντίστροφης όσμωσης, όπως το PURE Balance RO, εγκαθίστανται ευρέως σε κουζίνες διαμερισμάτων ή κατοικιών. Μπορούν να μειώσουν αποτελεσματικά τη συγκέντρωση των PFAS και TFA.
1. U.S. Environmental Protection Agency (EPA). PFAS Per- and Polyfluoroalkyl Substances. EPA PFAS Webpage.
https://www.epa.gov/pfas
2. PAN Europe. High concentrations of TFA in drinking water: Call for ban on PFAS-containing pesticides.
3. U.S. Environmental Protection Agency (EPA). PFAS Thermal Treatment Database (PFAS-TT).
4. U.S. Environmental Protection Agency (EPA). PFAS Roadmap.
PAN Europe. Report: TFA The Forever Chemical in the Water We Drink.
5. U.S. Environmental Protection Agency (EPA). Multi-Industry PFAS Study: Preliminary 2021 Report.
6. Ecosoft
https://www.ecosoft.com